Flurina Badel

2018

La provista

Cur cha Carl es gnü sü da la s-chala da la metro, til ha surprais il chod dal sulai da la saira. La glüm indorada til ha tschiorbantà, uschè ch’el ha serrà ils ögls. Dat ün profuond suspür. Impè da chaminar sco üsità sül marchapè da la metro fin pro la fermada dal bus, til haja tantà sün l’erba amo verda da l’era stretta sper il marchapè. La terra suot seis peis faiva leivmaing penna. Daspö mais nu d’eira’l plü chaminà sün erba. La vöglia da trar oura las s-charpas ha’l s-chatschà. Scuz sün erba nu d’eira’l i plü daspö ons. Carl nu giaiva sainza putschs gnanca in sia pitschna abitaziun.

In butia ha’l avert l’app per la glista da cumischiuns. Daspö ch’el vaiva scuvert quista app, avant ün pêr mais, as tgnaiva’l adüna vi da la glista, cumbain ch’el abitaiva güsta visavi e faiva cumischiuns mincha di. Pan, jogurt e savun da lavar giò. Implü macaruns per la tschaina. Davant la curuna dals macaruns d’eira üna duonna plü veglia, chi mantunaiva pakettins da spaghets in seis charrin straplain. Cur ch’ella ha dat bada il sguard sdegnuoss da Carl, ha’la interruot seis far: «E co as prepara El per la guerra?» «Che guerra?» «Quella chi vegn!» «Ingio?» «Ma nu guarda’L ningünas novitats!»

Carl propa nu vaiva ingün’idea da quai chi capitaiva güsta. Davo ch’el vaiva badà, ch’el s’indurmainzaiva daspö ons mincha saira davant la televisiun e’s sdruaglaiva mincha bunura cun üna testa greiva, tilla vaiva’l depuonüda davant la brocanta. E daspö ün pêr dis o forsa eir daspö ün pêr eivnas nu vaiva’l plü let la gazetta. El laiva bain leger mincha di las novitats online, ma nu faiva. Pelplü sezzaiva’l in sia chadafö e guardaiva a gnir s-chür dadour fanestra. Il desideri da metter tuot suotsura ha’l sbüttà.  

Pro la chascha ha’l scannà las lingias grassas da las gazettas dal di. «56% dals Tudais-chs spettan guerra!». Ma no nun eschan in Germania, ha Carl pensà.

Davo tschaina ha’l tippà la glista da cumischiuns per il di davo: övs, tomatas, schampo.

Quella not s’ha Carl insömgià ch’el staiva scuz sün l’era pro la staziun da la metro. Las plantas da seis peis büttaivan ragischs e fastüts creschivan our da la dainta. Fastüts sechs e strupchats sco gran amalà d’utuon.

La daman, davo avair fat la duscha, s’ha’l struschà ils chavels cul süaintamans, contemplà la pel raplada da la dainta dals peis. Las unglas darcheu. Culs mans ha’l dozzà il pè dret sül büglin. La düritscha gelguainta dal chalchogn til faiva ün pa s-chif. Cun la pincetta ha’l trat oura ün pêr pails gross sül polsch dal pè. Cul cnipser ha’l scurzni las unglas. I til paraiva cha sias unglas gnissan adüna plü düras e tillas tagliar adüna plü stantus. Perquai ch’el vaiva la gramfcha i’l vantrigl schnester, ha’l spostà la pedicüra dal seguond pè sül di davo. Puli il büglin, trat aint, petnà, fat cafè. Carl as dumandaiva co chi’s prepara per üna guerra. Nona e bazegner, chi vaivan amo fat tras la seguonda guerra mundiala, d’eiran morts. Ma eir sch’els füssan amo in vita, nu vessa servi da tils dumandar. Els nu savessan nöglia sur d’üna guerra dad hoz, üna guerra cun dronas, internet e forza atomara. El ha googlà «terza guerra mundiala in Europa». Sün üna pagina per preparativs civils ha’l let: «Il svilup da la politica mundiala chaschuna üna dinamica potenziala chi nu das-cha gnir suotvalütada. Aint il mender cas suppuonü pon preparativs minuzius cun agüd da las masüras nomnadas pussibiltar il surviver in Europa Centrala».

Las masüras d’eiran partidas sü in quatter puncts: 1. stabilità emoziunala, 2. fitness corporala, 3. reservas finanzialas in raps bluots e 4. mangiativas. Ils puncts 1. e 2. ha Carl resguardà sco sainza importanza, laiva però pisserar amo il listess di per ün pêr milli euros in bancanotas pitschnas e munaida e cumprar or per il cas cha l’euro vess da collabar. Davo avair stübgià a fuond il punct 4., ha Carl cumplettà sia glista da cumischiuns cun 40 liters aua da baiver, 136 kils farina 45 kils lat pulverisà, 45 kils zücher, tschinch kils sal, 365 tablettas da vitamins e minerals, tschinch liters öli da fluors da sulai, nuschs, frütta secha, charn e pesch in conservas. Üna bella glista da cumischiuns, ha Carl pensà ma listess decis d’agiundscher amo desch kils cafè. Guerra sainza cafè til paraiva inimaginabel.

Dürant la posa da cafè in büro ha Carl dumandà a seis collega Burger che ch’el pensa da provistas per il cas d’urgenza. «Che, tü nun hast amo ingüna?» «Na.» «Eu at tramet ün linc! Aua, öv in puolvra e rost da bouv, tuot lapro!». Uschea ha Carl actualisà sia glista da cumischiuns e postà ün «pratic e squisit paket da provista per il cas d’urgenza» conservabel fin a 25 ons, per 3'500 euros, livraschun amo il listess di.

La saira ha’l cumprà in butia desch kils fava da cafè. La chaschiera d’eira surpraisa: «Ö! Hoz cumpra’L bler cafè!» Cun ün surrier tilla ha’l signalisà ch’el tilla lascha cul buonder. Rivà a chasa, d’eira l’entrada barricadada cun var 50 s-chaclas da chartun in differentas grondezzas. «www.provista-urgenza.com» d’eira stampà grass sün mincha s-chacla. Per 50 euros s’han spüerts ils duos students da la wg sül plan terrain da güdar a portar las s-chaclas sü da s-chala fin davant l’üsch da sia abitaziun. «Provista per il cas d’urgenza?» ha dumandà ün dals duos tgnond il scuffel. Tschel be schnöss: «Ma schi! Quai es pratic ch’El pissera per üna buna reserva, lura in cas da bsögn savaina ingio ir per tuot.» Dond üna risada han ils students portà sü las s-chaclas.

Carl ha decis da müdar sia chombra da durmir in üna chaminada. Pelplü d’eira’l sa in chadafö e da quinderinavant pudess el eir durmir là. El ha strat il mataratsch fin in chadafö. Ün let dubel d’eira inamöd massa grond per el sulet. El ha resgià ourdglioter il mataratsch cul curtè da pan, ha miss las duos parts üna sün tschella, tillas ha plajadas aint cun ün linzöl net. El ha taglià in tocs rom e lattida dal let e trais da las quatter sopchas in chadafö. Quista pitschna reserva da laina dad arder ha’l miss pro las s-chaclas cun la provista in sia nouva chaminada. Da tschaina ha’l mangià ün’omletta cun tomatas. Plü tard, cur ch’el giaschaiva stanguel in sein nouv cuz, ha’l tippà la glista da cumischiuns aint ill’app: pesch, salata, lat, tschiculatta, desch kils puolvra da lavar, duos liters spiert dad arder, zurplins, 500 chandailas, 15 tocs savun.

Quella not s’ha Carl insömgià, cha’ls duos students traplignan l’erba frais-cha da l’era pro la staziun da la metro. Els riaivan nars o disperats. El ha provà da tils strar davent da l’era per proteger l’erba, ma ils duos students han zappà e sgraflà sü la terra fin cha tuot l’erba d’eira in malura.

Il di davo in büro ha Carl googlà «autodefaisa in temps da crisa». El ha decis da cumprar ün’arma. Dürant la posa da cafè ha’l dumandà, a Burger sch’el posseda üna. «Che, tü nun hast amo ingüna?» «Na.» «Eu at tramet ün linc. Nu manglast scuttar, tuot legal!» Ed eir quista jada ha Carl segui il cussagl da Burger ed ha postà ün spray da paiver «manaivel», üna pistola d’alarm «cun effet enorm», üna sgür «dal garanti adattada per l’apocalipsa», üna macheta cun lama «extra tagliainta», ün pal telescopic «in qualità d’autoritats» ed ün arch da chatscha «bainschi char, ma indispensabel in situaziuns d’urgenza» cun üna vainchina frizzas da carbon «per adöver universal».

La saira ha’l mangià pesch cun salata ed ha magazinà chandailas, savuns e las otras cumpras ill’anteriura chombra da durmir. El ha tut bloc e rispli ed ha inventarisà la roba. Daman in büro planisarà’l ün sistem per tgnair uorden. Aint l’internet ha’l postà amo ün pitschen tresor per raps ed or, ün muglin da cafè, ün buglider da gas cun avuonda cartuschas da reserva, mascra da gas, duos cuvertas da lana, ün set da cusir, üna gronda termos. Plü tard ha Carl tippà in sia glista da cumischiuns: desch tubas pasta da daints, lamas da far la barba, duos pakets palperi da tualetta, palperi da chadafö, masdüra per rasada da chaschöl, gorgonzola, sfögliada e paira ed üna butiglia vin. Implü ha’l tippà üna glista per l’apoteca.

La bunura, davo avair fat la duscha, s’ha Carl occupà da la pedicüra dal pè schnester. El ha dozza il pè sül ur dal büglin. Cun la pincetta ha’l strat oura ils pêr pails gross sül polsch dal pé ed ha scurzni las unglas cul cnipser.

Dürant la posa da cafè in büro til ha Burger dumandà sch’el haja fingià pinà üna buscha per in cas da fügia. «Eu at tramet ün pdf cun la glista da pakettar.» Carl ha let la glista ed ha postà üna gronda buscha stabila sülla pagina d’internet d’ün affar da sport. 

La saira cur ch’el es rivà a chasa cun sias cumpras, til spettaivan darcheu ün pêr pakets ill’entrada da l’edifizi. Carl ha portà sü tuot in sia abitaziun ed ha miss la rasada da chaschöl aint il fuornin, ha impli ün magöl cun vin. Lura ha’l avert ün paket. La macheta. El ha trat sü üna chomma da la chotscha ed ha fat il test da la lama vi dal pail dal vantrigl. La macheta tagliaiva straordinari. Aint ils prossems pakets d’eiran il spray da paiver, il muglin da cafè e la mascra da gas. Carl ha impli e svödà ün magöl vin in üna tratta ed avert l’ultim chartun. L’arch da chatscha. El ha spakettà l’arch ed ils accessoris our da la folia da plastic, ha contemplà il material, examinà la stabilità, let il möd d’adöver, impli il cuzer cun tuot las frizzas fin sün üna. Quella frizza ha’l miss aint l’arch. El es stat sü ed es i via pro la fanestra, tilla ha averta, ha dozzà la spadla, trat cun daint da muossar, daint d’immez ed aneller vi dal curdun ed ha tendü l’arch. Carl ha mirà giò sün via. Ün bun sentimaint.

Puchà ch’el nu vaiva ingünas cigarettas. Carl s’ha permiss amo ün magölin grappa ed ün pa stuorn ha’l tippà tschinch pakettins cigarettas sün sia glista da cumischiuns.

Quella not ha’l durmi clos e sainza sömmi fin cha seis natel til ha sdruaglià. Dürant la posa da cafè in büro til ha Burger tschegnà. Carl ha tschegnà inavo.

La saira cun rivar sü da la s-chala da la staziun da la metro, til ha surprais il chod dal sulai. Tschiorbantà s’ha’l tschantà sün ün bankin. L'era glüschiva sco ün clerai plain müs-chel. El ha trat oura s-charpas e stinvs, ha stoppà ils stinvs aint illas s-charpas, lià insembel las curajas, s’ha büttà las s-charpas sur la spada sco ils pattins d’uffant. El es stat sü, es chaminà sur il catram fin via sün l’era. Ün pêr fastüts dürs til han pizchà aint illa pel fina tanter la dainta dals peis. Carl ha sfuà la dainta illa terra fraida. El ha serrà ils ögls. Dat ün suspür profuond.